Lean-workshops helpen de leerlingen van AT-Techniekopleidingen een stapje verder

Voor AT-Techniekopleidingen in Terborg heeft TeamDoet de afgelopen periode verschillende workshops verzorgd. De onderwerpen van deze workshops zijn onder andere een reductie van verspillingen in het proces door middel van de vliegtuig-game, werkplekinrichting op basis van de 5S-methode, en een reductie van omsteltijden op basis van SMED (Single Minute Exchange of Die).

Het doel van de samenwerking tussen AT-Techniekopleidingen en TeamDoet is om de kennis van de leerlingen op het gebied van Lean in de praktijk te verhogen. Daarbij staat de praktische uitvoering centraal. De workshops worden verzorgd door Nico, met als uiteindelijk doel de kennis over te dragen aan AT-Techniekopleidingen, zodat zij deze workshops in de toekomst zelf kunnen uitvoeren.

De eerste workshops zijn met veel enthousiasme ontvangen, waarbij het LEAN-denken goed werd opgepakt. Tijdens de vliegtuig-game en de werkplekinrichting zijn mooie verbeterslagen gerealiseerd door de leerlingen! De komende periode zullen de workshops worden uitgebreid en opnieuw worden gegeven aan de eerstejaars leerlingen. Zij nemen deze kennis mee naar de bedrijven, waardoor het werken daar efficiënter en effectiever zal gaan verlopen.

De vliegtuig-game

De vliegtuig-game is een spelvorm die is bedacht om procesverspillingen aan de hand van een eenvoudig voorbeeld inzichtelijk te maken. Het spel begint met een stapel papier, geen organisatie en één doel: “Creëer in zo min mogelijk tijd 20 vliegtuigjes die exact hetzelfde zijn als het voorbeeld.”

De volgende stap is het evalueren van de uitgevoerde processtappen. Wie deed wat, en waarom deden we dat? Tijdens deze evaluatie komen veel interessante opmerkingen naar voren die worden genoteerd, om ze vervolgens ook daadwerkelijk uit te voeren. Een aantal voorbeelden van deze opmerkingen zijn: “Ik moet elke keer helemaal naar de tafel met papier lopen om een nieuw vliegtuigje te vouwen,” en “Het vouwen van de twee vleugels duurt veel langer dan het dubbelvouwen van het papier; daar stapelt het werk zich op.”

Nadat deze opmerkingen zijn verwerkt in het proces, start ronde 2 van de productie. Hierbij zijn onder andere de tafels logisch ten opzichte van elkaar geplaatst en zijn de ‘medewerkers’ slim gepositioneerd, zodat de langstdurende stappen in het proces de meeste aandacht krijgen.

Na ronde 2 vindt er opnieuw een evaluatiemoment plaats waarbij de verbetermogelijkheden weer worden bepaald. Hierbij wordt de nadruk gelegd op continue verbetering en het verminderen van tussenvoorraden.

Werkplekinrichting 5S

Om inzicht te krijgen in de voordelen van een optimale werkplekinrichting is een van de workshops daarop gericht. De leerlingen leren in een aantal stappen de werkplek zodanig in te richten dat alles binnen handbereik ligt, opgeruimd is en functioneel is ingedeeld. Het startpunt van de workshop is een ongeorganiseerde gereedschapskar met een bak vol ruwmaterialen en een rommelige werkbank. Het doel is het assembleren van drie producten.

De volgende stap is het evalueren van de verrichte handelingen, waarbij ook de verbetermogelijkheden aan bod komen. De leerlingen uiten hun creativiteit en er komen verrassende antwoorden waarmee de werkplekken beter kunnen worden ingericht. Hierbij wordt de koppeling gemaakt met de 5S-theorie: Schikken, Schoonmaken, Scheiden, Standaardiseren en Standhouden.

Na deze verbeterslag blijkt dat het assembleren van het product efficiënter verloopt. Daardoor gaan de leerlingen enthousiast nadenken over verdere verbeterstappen. Hierbij worden de praktijkvoorbeelden van de bedrijven waar zij werkzaam zijn besproken. TeamDoet biedt voor deze specifieke voorbeelden handvatten aan de leerlingen, waarbij de communicatie naar het management voor het doorvoeren van veranderingen een belangrijk onderwerp is.

Omsteltijden reductie SMED

Bijna alle technische bedrijven hebben te maken met het omstellen van machines. Dit is niet te voorkomen, maar wel te verkorten. Om leerlingen inzicht te geven in de duur van een omstelling, de componenten waaruit een omstelling kan bestaan en ook het financiële gevolg van een omstelling, wordt dit besproken. De workshop start met het omstellen van een kantbank, waarbij alle facetten van de omstelling zo ongeorganiseerd mogelijk zijn ingericht.

Na deze eerste ‘chaotische’ omstelling wordt geëvalueerd hoe de omstelling verliep en worden alle stappen in kaart gebracht. Vervolgens wordt samen nagedacht over welke handelingen uitgevoerd kunnen worden terwijl de kantbank nog in gebruik is. Deze handelingen worden dan extern uitgevoerd. Voor de tweede ronde van de omstelling worden alle externe handelingen alvast uitgevoerd. Hierdoor verloopt de omstelling vele malen sneller en zeker ook gestructureerder, waardoor er minder fouten worden gemaakt.

Na deze verbeterslag worden de handelingen die uitgevoerd moeten worden wanneer de machine stilstaat, onder de loep genomen. Deze handelingen worden ‘interne handelingen’ genoemd. Deze optimalisatiestap omvat onder andere het gebruikmaken van automatisch klemgereedschap, het inrichten van meerdere kantstations in één kantbank en het gebruikmaken van een kantgereedschapstekening. Deze verbeterslag zorgt ervoor dat de duur van de omstelling tot wel 50% in tijd wordt gereduceerd.

Ook tijdens deze workshop staat de praktijk centraal en wordt aan de hand van actuele voorbeelden de ‘rugzak’ van de leerlingen gevuld met handige tips en tools voor toepassing in hun eigen bedrijf.

Opleiding en training